5 tips: Hoe voorkom je koliek?

1. Voldoende ruwvoer

De minimale hoeveelheid ruwvoer voor ieder paard is 1,5 kg hooi of 2,5 kg voordroog per 100 kg lichaamsgewicht. Dit is van groot belang voor de darmvulling en darmactiviteit. Zonder voldoende ruwvoer verzuurt het spijsverteringssysteem, met (kramp-)koliek als een van de mogelijke gevolgen. De meeste paarden zijn beter af met méér ruwvoer dan deze minimum hoeveelheid!

2. Geleidelijke overgang

Plotselinge overgangen in het rantsoen zijn een beruchte veroorzaker van koliek. Dit geldt tijdens de wisseling van de seizoenen (stal naar wei en andersom), maar ook per dag, bijvoorbeeld bij de wisseling van batches ruwvoer, of bij een grote krachtvoermaaltijd op een lege maag ‘s ochtends. Bekijk het rantsoen en het ritme van je paard kritisch om te bekijken waar de overgangen mogelijk te abrupt zijn.

3. Matig zetmeel (granen, krachtvoer)

Paarden kunnen maar een beperkte hoeveelheid zetmeel verteren. Bij grote porties krachtvoer (vanaf 1,5 kg granen, muesli, brok) is het aandeel zetmeel voor sommige paarden teveel, waardoor onverteerd zetmeel vooral in de dikke darm terechtkomt. Bacteriegroepen die leven op zetmeel groeien vervolgens explosief, waarbij veel zuren worden geproduceerd en waardoor andere bacteriegroepen afsterven. Koliek is een bekend gevolg. Wees dus matig met zetmeel en voer meerdere kleine porties per dag.

4. Voldoende beweging

Bij een paard dat op stal staat kan de circulatie teruglopen tot slechts 10% van normaal. Dit heeft ook tot gevolg dat de spijsvertering trager gaat werken. Wanneer paarden daarbij te weinig hooi of voordroog krijgen, weinig drinken (bijvoorbeeld in de winter bij een lage watertemperatuur) en weinig beweging krijgen, is de kans op verstoppingskoliek erg groot. Dit is te voorkomen door te zorgen voor meerdere uren (vrije) beweging verspreid over de dag (in combinatie met voldoende ruwvoer en voldoende water uiteraard).

5. ‘Schoon’ ruwvoer

Bij zowel hooi als voordroog kan de hygiënische kwaliteit nogal eens te wensen overlaten. Schimmel komt bij beide ruwvoerproducten voor, rotting vooral bij voordroog of kuil. Schimmel en rotting stellen het spijsverteringsstelsel bloot aan pathogene stoffen, waar het immuunsysteem op zal reageren. Wij krijgen ook buikpijn wanneer we iets eten wat ‘niet goed’ meer is. Beoordeel het ruwvoer bij binnenkomst en houd goed in de gaten wat er in je paard gaat! 

Per paard bekijken

Sommige paarden zijn gevoelig voor verstoppingskoliek, terwijl ze wel zonder problemen 6 kg krachtvoer per dag aankunnen zonder koliek te krijgen. Ook kan het ene paard zonder een centje pijn een paar kilo licht beschimmeld ruwvoer opeten, terwijl zijn buurman een uur na zo’n zelfde portie ruwvoer zijn stalwanden opnieuw behangt. De individuele verschillen tussen paarden zijn enorm en daarom vraagt ieder paard om een andere aanpak. Verkeerde voeding en verkeerd voermanagement zijn de belangrijkste oorzaken van koliek en vrij gemakkelijk te aan te pakken.