White Line Disease
Verzorging Opvallend‘No foot, no horse’, luidt een bekend gezegde. En dat is niet voor niets. Kreupelheden zijn een belangrijke oorzaak voor het niet kunnen gebruiken van je paard. De oorzaak van kreupelheden zit daarbij vaak in de hoeven. Een moeilijk te herkennen afwijking van de paardenhoef is White Line Disease (WLD).
Bij WLD breken micro-organismen de verbinding tussen het levende deel van de hoef en het hoorn af, waardoor er een holte in de wand ontstaat. In het ernstigste geval kan zelfs het hoefbeen zakken.
Wat is White Line Disease?
WLD of wittelijnziekte is een ziekte van de hoefschoen die steeds vaker voorkomt bij paarden, ezels en hun kruisingen. De ziekte komt over de gehele wereld voor bij paardachtigen van alle rassen en leeftijden, bij dieren met en zonder hoefbeslag. Het toongedeelte is in veel gevallen aangetast.
Het proces van het afbreken de verbinding tussen het levende deel van de hoefschoen en het hoorn door micro-organismen begint altijd aan de zoolzijde van de hoef. Daarna breiden de micro-organismen zich verder uit naar boven, richting de kroonrand.
Kreupel door losse wand
Het hoorn is afgebroken in de aangetaste gebieden en er ontstaat een holte gevuld met lichtbruin, korrelig en droog materiaal. Paarden kunnen kreupel worden als er veel losse wand ontstaat. De losse hoornwand kan niet zelf opnieuw hechten met het levende deel van de hoef; deze zal geheel opnieuw vanuit de kroonrand moeten worden opgebouwd. Hierdoor duurt genezing altijd lang.
Wil je de aandoening beter begrijpen, dan is het zinvol om inzicht te hebben in de anatomie van de hoefschoen, de hoornwand en zijn verbinding met de hoeflederhuid.
Verschijnselen
De hoefvorm kan veranderen als grotere delen van de lederhuid los liggen. Het hoefbeen kan zelfs zakken, waardoor de hoeven van het paard altijd gevoelig blijven en het paard in de meeste gevallen ook kreupel is. Hoefzweren komen vaker voor bij dieren met WLD, doordat vuil kan ophopen in de ontstane openingen en holtes bij de witte lijn.
Hoornwand
Bij een schone hoef zonder ijzer zijn aan de zoolzijde van een dier met WLD altijd veranderingen aan de hoornwand te zien, net buiten de witte lijn. Het aangetaste hoorn is zacht, bruin en korrelig. Bij langdurige aanwezigheid van de aandoening zonder behandeling zullen er holtes ontstaan tussen hoornwand en witte lijn, soms wel tot aan de kroonrand.
Oorzaken van WLD
Er is nog weinig bekend over de precieze oorzaak van WLD. Meerdere factoren spelen een rol en vaak zijn beschadigen van de hoornwand de trigger. Micro-organismen als bacteriën, gisten en schimmels kunnen zich daardoor in de beschadigde hoornwand nestelen en het hoorn vernietigen.
Paarden die chronisch hoefbevangen zijn of ernstig hoefbevangen zijn geweest, hebben meer kans om WLD te krijgen. Ook kunnen omgeving en verzorging kunnen een rol spelen.
Ongelijke belasting
Misschien wel de belangrijkste oorzaak van white line disease is ongelijke belasting van hoefhelften veroorzaakt door een standafwijking of het verkeerd bekappen of afwijkende slijtage. Hierdoor komt er druk op de witte lijn die hierdoor iets opent in de lamellen, hierdoor krijgt wld meer kans.
Diagnose en behandeling
De dierenarts kan de diagnose stellen door de schone hoefzool zonder hoefijzer te onderzoeken. In verder gevorderde gevallen kan de holle wand met een metalen sonde worden ontdekt. Ook kan de hoornwand onderzocht worden door met een hamer op de buitenzijde van de wand te kloppen om toonverschil te horen.
Is het hoefbeen ver gezakt?
Op röntgenfoto’s kan WLD zichtbaar worden gemaakt als er een holle of losse wand is gevormd. Ook kan daarop bekeken worden hoever het hoefbeen al is gezakt. Is het paard eenmaal kreupel, dan zal de behandeling langdurig en intensief zijn.
Foto: Sanne Wiering
