Afbeelding
Eileen Groome/iStock

Paarden en bestemmingsplan

Je koopt een huis met daarachter een stuk grond en om je paarden de hele winter buiten te kunnen houden, laat je een paardenbak aanleggen. Totdat de gemeente langskomt en zegt dat het houden van paarden, ondanks de agrarische bestemming, tegenstrijdig is met het bestemmingsplan. Kan dat?

Het was een droom die uitkwam voor een paardeneigenaar in de polder. Zij kon een prachtig huis kopen met een stuk grond. Op het woonhuis en de stallen rust een woonbestemming en op het achterliggende stuk grasland een agrarische bestemming. Een ideale plek voor haar en haar paarden, dacht ze. Omdat zij haar twee paarden het liefst het hele jaar buiten houdt, besloot ze om een gedeelte van het weiland om te laten keren en hiervan een paardenbak te maken. Haar gezin en de paarden hadden het goed naar hun zin.

Verwijderen

Tot op de dag dat het college van B&W, op verzoek van de buren, de eigenaar gelast om de paardenbak, inclusief de zandlaag, te verwijderen. Ook legt het college een last op met als doel het hobbymatig houden van paarden op het deel van het perceel met de bestemming ‘Agrarisch’ te staken. Het college is van mening dat de zandpaddock en het gebruik daarvan in strijd zijn met het bestemmingsplan. In de planregels is namelijk het gebruik van gronden voor paardenweiden en buitenmaneges als strijdig gebruik aangemerkt. Ook het niet-hobbymatig houden van paarden is verboden. De eigenaresse stapte naar de rechter. 

Agrarisch of niet?

Marieke Toonders, van Linssen Advocaten in Tilburg, legt uit hoe de zaak in elkaar steekt. “In dit geval stonden de paarden weliswaar op een stuk grond met een agrarische bestemming, maar dat betekent niet vanzelfsprekend dat je er paarden mag houden. Dat is per bestemmingsplan verschillend. De planregels zijn leidend. Daarin staat opgenomen welk gebruik is toegestaan.” De eigenaresse was het hier natuurlijk niet mee eens. Zij was van mening dat de paardenbak slechts hobbymatig wordt gebruikt voor het laten uitlopen van twee paarden. Volgens de eigenaresse is geen sprake van strijd met het bestemmingsplan, omdat de planregels het gebruik van een paardenbak als zodanig niet verbieden. De eigenaresse heeft zich daarbij op het standpunt gesteld dat een paardenbak niet op één lijn kan worden gesteld met een paardenweide of buitenmanege. Bovendien is de eigenaresse van mening dat het handhavend optreden van het college in strijd is met het gelijkheidsbeginsel: er zijn andere paardenbakken in de omgeving waartegen het college niet handhavend optreedt. Het was dus aan de rechter om dat te bepalen. 

Paardenwei en paardenbak

Marieke: “In het bestemmingsplan waren de begrippen paardenweide en buitenmanege niet gedefinieerd. Daarom stelde de rechter dat een paardenweide moet worden gezien als een weide waarop paarden kunnen grazen. Daarbij was hij van mening dat als een paardenweide ter plekke niet is toegestaan, intensiever gebruik van de gronden in de vorm van een paardenbak eveneens in strijd is met het bestemmingsplan. Dat de paardenbak alleen hobbymatig werd gebruikt, maakte dat niet anders." De eigenaresse heeft toen nog geprobeerd met behulp van andere, volgens haar vergelijkbare zaken, de rechtbank te overtuigen van haar gelijk. Maar de rechter was van mening dat de vier door haar aangehaalde zaken niet vergelijkbaar waren, dus dat verweer werd ook niet gehonoreerd. Ook in haar verweer dat, vanwege de ligging en nieuwe bebouwing, het perceel niet meer doelmatig kan worden gebruikt voor agrarische doeleinden, kon de rechter zich niet vinden. Haar verzoek om af te wijken van het bestemmingsplan werd door de rechter afgewezen. Hij besloot dat zowel de paarden als de paddock moesten worden verwijderd. Een teleurstellend resultaat voor de eigenaresse. Het betrof hier ook nog eens een hoger beroep, dus een laatste mogelijkheid.”

Weghalen

De eigenaresse moest de paddock dus uiteindelijk toch weghalen. Marieke: "Had ze van tevoren bij de gemeente een uitzondering op het bestemmingsplan aangevraagd, dan had zij in elk geval in gesprek kunnen gaan en was het in goed overleg en met eventueel de nodige aanpassingen, wellicht wel gelukt om deze uitzondering te verkrijgen. Nu niet meer. Ik raad paardeneigenaren die een bak willen aanleggen, aan om heel goed naar het voor jou geldende bestemmingsplan te kijken. Dit kan heel simpel op www.ruimtelijkeplannen.nl. Lees altijd goed door wat de precieze regels voor jouw perceel zijn. Ook wanneer de bestemmingsplannen in jouw omgeving worden veranderd, is het van belang om goed te kijken naar wát er precies wordt aangepast. Soms kunnen hele kleine wijzigingen al vervelende gevolgen hebben."

Afbeelding