Afbeelding
Ruben Karnas

Mennen in toeristisch Vlaanderen: aanrader (met veel tips)!

Algemeen Beleving Opvallend

Wie aan West-Vlaanderen denkt, denkt aan brede zandstranden en hoge duinengordels. Ook al oefent het strand een ongekende aantrekkingskracht uit op ruiter en paard, toch gooien we het ditmaal over een andere boeg. We beginnen net aan de kust, maar bij de hoofdstad van West-Vlaanderen: Brugge. 

Fortenroute

In de omgeving liggen twee uitgetekende menroutes van respectievelijk 35 km en 17 km lang: de Fortenroute en de Ryckevelderuiterroute. De Fortenroute slingert tussen Brugge, Damme en Sluis. Onderweg zie je forten uit de 17e en 18de eeuw, doe je de Schellemolen aan en kom je langs het Natuurreservaat ‘De Stadswallen van Damme’. Starten doe je aan het Fort van Beieren.

Ryckevolderuiterroute

De Ryckevelderuiterroute is dan weer geschikt voor zowel ruiters als menners en bevindt zich ten oosten van Brugge. De route voert over schrale zandgronden en strekt zich uit over bossen, heide en zelfs meersen. Ook hier zijn cultuur en geschiedenis nooit ver weg. Op je route kom je hoeves en kastelen tegen, zoals het Kasteel van Ryckevelde en dat van Male. Starten doe je in Manége d’Haeneghem in Oedelem.

Garnalenvissers

Istockphoto.com

Toch liever naar de kust? Bezoek eens een stukje UNESCO werelderfgoed en trek naar Oostduinkerke om de garnaalvissers te paard aan het werk te zien. Meer info op: www.paardevissers.be.

Starten in West-Vlaanderen, maar ondertussen ook een stukje Oost-Vlaanderen meepikken? Dat kan met de Hippo.War ruiterroute en de Bouvelo-menroute van 44 km lang, die zowel West-, als Oost-Vlaanderen aandoet. Starten kan comfortabel op het terrein van Sport Vlaanderen Waregem, een modern ruitersportcentrum naast de beroemde renbaan van Waregem, waar jaarlijks Waregem Koerse plaatsvindt. Minder gekend, maar daarom niet minder interessant is het Hippo.War bezoekerscentrum in de hippodroom. Dit bezoekerscentrum belicht de rol van het paard tijdens de eerste wereldoorlog aan de hand van foto’s, tekst-, en audiofragmenten en zelfs een interactieve quiz. Je bezoek voorbereiden kan op: http://hippowar.memorial

Meer informatie over de Bouvelo-menroute is terug te vinden op de website van Westtoer: https://www.westtoer.be/nl/doen/ruiterroutes

Oost-Vlaanderen

Net zoals zijn West-Vlaamse collega, heeft Oost-Vlaanderen een rijk aanbod aan paardrijroutes. Of je nu naar de Polders, het Waasland, Meetjesland, de Leiestreek of de Vlaamse Ardennen wil, overal ligt wel een uitgetekende route, waar je naar hartenlust kan mennen. Zo biedt de Grensroute in Sint-Laureins diverse mogelijkheden, via vier bewegwijzerde, combineerbare, lussen van 15, 22, 32 en 35 km. De route brengt je door rustig kreken-, en poldergebied en maakt zelfs een uitstapje naar Zeeuws-Vlaanderen mogelijk. Starten kan op het grote terrein van het provinciaal sportcentrum De Boerekreek, waar alles voor paard en ruiter voorhanden is. Een natje en droogje neem je in de ‘Roste Muis’ of ‘Fred’s Café’, waar ook paarden welkom zijn.

Smokkelroute

Avontuurlijk aangelegd? Dan is de Smokkelroute in Moerbeke-Wachtebeke een absolute must. De route brengt je, in het spoor van voormalige smokkelaars, langs heel wat grensdorpen en bestaat voor meer dan de helft uit onverharde wegen. Een deel van deze menroute loopt doorheen het provinciaal domein Puyenbroeck en bevat een lus van 7 km met natuurlijke hindernissen. Je hoeft trouwens je innerlijke durfal niet boven te halen, indien je dit niet wil. Je kan er ook gewoon omheen rijden... Wel best vooraf even een kijkje nemen op www.puyenbroeck.be. Het provinciaal domein wordt druk bezocht en er vinden vaak sportwedstrijden plaats, waardoor de route niet altijd beschikbaar is.

De voornaamste paardrijroutes in Oost-Vlaanderen vind je terug op: https://www.sport.vlaanderen/waar-sporten/sporten-in-de-natuur/paardrijroutes-oost-vlaanderen/

Antwerpen

Ten oosten van de provincie Oost-Vlaanderen ligt de provincie Antwerpen. Mennen in deze provincie gebeurt voornamelijk in de Kempen. Twee belangrijke ruiter- en menroutes verwijzen ook met hun naam naar de Kempen. Zo is er het ruiter- en mennetwerk Campinia, genoemd naar het Romaanse ‘Campania’ of ‘Campinia’, wat ‘vlakte’ betekent, en het ruiter- en mennetwerk Taxandria, verwijzend naar ‘Toxandrië’ of Kempenland. 

Campinia en Taxandria

De eerste route verbindt meer dan 350 km aan paden in Mol, Balen, Geel, Meerhout, Dessel en Arendonk. In Arendonk kun je vervolgens naadloos aansluiten op nog eens 190 kilometer menplezier op het ruiter- en mennetwerk Taxandria, die de gemeenten Baarle, Beerse, Hoogstraten, Merksplas, Ravels, Rijkevorsel en Turnhout aandoet. In alle bovenstaande gemeenten zijn overzichtskaarten van deze ruiter- en mennetwerken te koop bij de toeristische infokantoren. Online bestellen kan, via https://www.mondikaarten.be onder de subcategorie ‘diversen’. De kaarten bevatten ook een overzicht van paardvriendelijke horeca-, en overnachtingsadresjes.

De Merode

Op dezelfde website vind je trouwens ook de overzichtskaart van het ruiter-, en mennetwerk de Merode. Dit gebied heeft lak aan provinciegrenzen en strekt zich uit over de provincies Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg. Er ligt een mennetwerk van meer dan 200 km, waarvan ongeveer de helft onverhard is. De bossen van het gebied strekken zich uit over de gemeenten Geel, Laakdal, Herselt, Tessenderlo, Scherpenheuvel-Zichem en Westerlo. Ideaal voor urenlang mennen op de grens van de Kempen en het Hageland. Wil je weten waar je met paard en koets kan parkeren, dan surf je even naar: http://www.demerodeonline.be/locatie/ruiteren-in-de-merode/

Grensroute Essen

Een laatste grote route in de provincie Antwerpen is de Grensroute Essen. Deze route bestaat uit drie lussen van ongeveer 15 km per lus, voornamelijk op grondgebied Essen. Essen ligt ten noorden van de Antwerpse Kempen, vlakbij de Nederlandse grens. Tussen de lussen bevinden zich handige verbindingswegen, waardoor je van de ene naar de andere lus kan rijden en zo een grotere rondrit kan maken. Je ment er door prachtige natuurgebieden zoals de Wildertse Duintjes en de Horendonkse bossen. De routekaart koop je bij VVV De Tasberg in Essen, aan de Moerkantsebaan.

Limburg

Wanneer je surft naar www.paardenprovincie.be (zeker doen!) kom je terecht in Limburg. Het hoeft dus geen betoog dat deze provincie zich met ruiter-, en mentoerisme absoluut in de markt wil zetten. De mogelijkheden en ondersteunende faciliteiten in deze provincie zijn dan ook enorm. We hebben het niet nageteld, maar het ruiter- en menroutenetwerk zou 650 km bedragen en dat grotendeels over onverharde paden, op zandgronden, doorheen duinen, bossen en heidegebied. De routes zijn uitgetekend via knooppunten, naar analogie met het gekende knooppuntennetwerk bij fietsroutes. Dit betekent dat je met paard en koets netjes de bruine ruiterbordjes volgt van het ene knooppunt naar het andere. 

Via een online routeplanner kun je, op voorhand, helemaal zelf je route samenstellen of je haalt gratis een ruiterkaart op in één van de toeristische onthaalpunten. De (online) ruiterkaart toont je tegelijk ook waar je even, (of wat langer), kunt halt houden in paardvriendelijke cafés en logies. Dat zijn plaatsen waar je je paard veilig en zichtbaar kunt uitspannen en even laten ontspannen in een paddock, weide of aan een bindpaal.

Duinengordel

Weet je niet goed waar in Limburg te beginnen, dan is de Duinengordel misschien wel de ideale startplaats. De Duinengordel ligt in het noordoosten van Belgisch Limburg tussen Bosland en het Nationaal Park Hoge Kempen. Je treedt er in de voetsporen van Belgisch topruiter Ludo Philippaerts, die in Meeuwen-Gruitrode zijn stoeterij uitbaat en in de Duinengordel heel wat van zijn paarden conditie laat opdoen. Te paard kun je trouwens ook de Oudsberg bereiken, de grootste en hoogste stuifduin van Vlaanderen en in de running om erkend te worden als UNESCO werelderfgoed.

In Bocholt kun je als menner dan weer een behendigheidsparcours van ca. 500 meter afleggen. Het parcours bestaat uit een bospad dat slingert tussen bomen en zandheuvels. Parkeren kan bij Hotel De Watermolen of vakantiepark Goolderheide. Zin om nat te worden? Dan vind je zowel in Bocholt als in de Duinengordel doorwaadplaatsen terug. Zelfs bij lichte regenval kan op deze plaatsen tot een halve meter water staan. Probeer dan maar eens de voeten droog te houden.

Ga aan de slag met de handige online routeplanner op: https://www.routeyou.com/user/planner/94933/ruiterparadijs-limburg

Of gebruik de ruiterkaart 2019-2020: https://view.joomag.com/ruiterkaart-2019/0861418001550060698

Zoniënwoud

Wie Vlaams-Brabant zegt, denkt aan de provinciehoofdstad Leuven en haar vele duizenden studenten. Maar Vlaams-Brabant is meer dan dat. Zo vinden we in Vlaams-Brabant een deel van het Zoniënwoud terug. 4400 hectare groot en voor een deel UNESCO werelderfgoed. Meer specifiek: Unesco-Werelderfgoed van oude en voorhistorische beukenbossen van de Karpaten en andere regio’s van Europa. Een hele mondvol. Het Zoniënwoud is een waar paradijs voor ruiters en voorziet in diverse startplaatsen en overnachtingsmogelijkheden. Jammer genoeg is het woud net iets minder geslaagd voor menners. Zij mogen namelijk enkel op de wegen rijden waar ook autoverkeer toegelaten is.

Roots

Maar geen nood, de provincie Vlaams-Brabant heeft nog meer in haar mars. Ze herbergt namelijk de roots van het Belgisch Trekpaard, dat niet toevallig vaak het Brabants Trekpaard wordt genoemd. Geïnteresseerd in dit stukje Vlaams immaterieel erfgoed? Dan is de Diepensteyn ruiterroute vast en zeker een aanrader. Deze route van 30 km start in Meise en is geschikt voor ervaren menners. 

Palm-Trekpaarden

De route volgt het spoor dat de menners van Stoeterij Diepensteyn nemen om hun trekpaarden te trainen. Doet Diepensteyn niet meteen een belletje rinkelen, dan de Palmbiertjes en- commercials vast wel. Sinds 1989 is kasteel Diepensteyn namelijk eigendom van Brouwerij Palm. Op de binnenplaats van het kasteel bevindt zich het koetshuis en een stoeterij met Belgische Trekpaarden. Palm heeft zich tot doel gesteld het Belgisch Trekpaard te beschermen en heeft op haar stoeterij een twintigtal vosse paarden staan, waarmee ze ook fokken. Diezelfde paarden figureren ook in de reclamefilmpjes van het bekende biertje en op het logo van de palmflesjes. 

De stoeterij bezoeken is enkel mogelijk na reservatie. Inschrijven op één van de vele arrangementen kan ook. Zo biedt de stoeterij mencursussen aan met of zonder eigen span en kun je er een ware mendoop beleven op het uitdagende hindernissenparcours van de stoeterij. Meer informatie is te vinden op www.stoeterijdiepensteyn.be.

Belgisch Trekpaard

Gefascineerd geraakt door het Belgisch Trekpaard? Dan is een bezoekje aan Vollezele een absolute must. Op het dorpsplein vind je een standbeeld van de beroemde hengst Brillant en in het museum van het Belgisch trekpaard leer je wat deze hengst betekende voor het ras. Aan zeer democratische prijzen kun je dit museum binnenwandelen. Je bezoekje voorbereiden kan op: www.museumvanhetbelgischtrekpaard.be

Naast de Diepensteyn ruiterroute heeft Vlaams-Brabant nog een aantal andere ruiter- en menroutes in de aanbieding. Zo is er de Equitrailroute rond Brussel, waarin diverse dagtochten zijn uitgewerkt voor ruiters en menners. Alles staat overzichtelijk gedocumenteerd op de website: www.toerismevlaamsbrabant.be/thema/te-paard. Je vindt er een overzicht van alle routes, inclusief de voornaamste toeristische bezienswaardigheden in de buurt.

Meer weten?

Bestaat er één grote overzichtswebsite waar alle ruiter- en menroutes in Vlaanderen handig en overzichtelijk beschreven worden? Het antwoord is helaas negatief. Mennen in Vlaanderen vraagt best wel wat voorbereidingswerk. Een handige plaats om te starten is evenwel de website van PaardenPunt Vlaanderen (www.paarden.vlaanderen). Onder het thema toerisme vind je een overzicht van diverse vormen van paardentoerisme in de Vlaamse provincies, inclusief een lijst van logies waar ook paarden welkom zijn. Deze website was in ieder geval ook het startpunt voor dit artikel en misschien ook voor uw mentocht door toeristisch Vlaanderen. 

Afbeelding